They are ill discoverers that think there is no land, when they can see nothing but the sea.
- Sir Francis Bacon.

Sunday, January 25, 2009

Medicamenta non sanant

Ο Ν.Π. είχε καρκίνο.

Αυτό ήταν πάνω κάτω ό,τι καταφέραμε να μάθουμε απο τους συγγενείς του όταν μας τον έφεραν με φρικτούς πόνους.

Ληθαργικός, όταν κατάφερνε να μιλήσει μας παραπονιόταν ότι πονούσε στη μέση.

Όμως πονούσε παντού. Και όπου κι αν τον ακουμπούσες, νιαούριζε.

Νοσηλευόταν περίπου πέντε εβδομάδες. Η πρώτη αξονική έδειξε πολλαπλές εστίες στο ήπαρ. Πιθανότατα μεταστατικές. Λίγο εώς πολύ, οι συγγενείς δεν φάνηκαν πρόθυμοι να το διερευνήσουμε περαιτέρω, να βρούμε την πρωτοπαθή εστία.

Για να μην ταλαιπωρείται.

...........................................................

Το τηλέφωνο με ξύπνησε εννιά παρά δέκα το πρωί. "Γιώργο πήγαινε στον Π. Γρήγορα."

Δεν φαινόταν να αναπνέει. Και τα μάτια του είχαν γυρίσει. Μετά βίας ένοιωθα σφυγμό στις καρωτίδες. Και μετά σταμάτησε κι αυτός.

Ήθελα να κάνω κάτι. Ατροπίνες, αδρεναλίνες, απινιδώσεις, μαλάξεις, δεν ξέρω, αλλά κάτι.

Όμως, είχαμε συζητήσει με τους επιμελητές πως σε καρκινοπαθείς τελικού σταδίου δεν έχουν βάσει πρωτοκόλλου θέση οι προσπάθειες αναζωογόνησης.

Περίμενα. Δεν έκανα τίποτα.

Δεν υπήρξε καμμία αντίδραση όταν το βαμβάκι ακούμπησε τους κερατοειδείς. Ούτε όταν η βελόνα μπήκε κάτω απο το νύχι. Ούτε ένα νιαούρισμα.

Όλα τα αντανακλαστικά είχαν καταργηθεί. Και όταν το καρδιογράφημα έδειξε ευθεία, η ώρα ήταν εννιά και τέταρτο.

Στο νοσοκομείο μας η εφημερία τελειώνει στις εννιά το πρωί.

Τυπικά, δεν πέθανε στην εφημερία μου.



.

4 comments:

Anonymous said...

"σε καρκινοπαθείς τελικού σταδίου δεν έχουν βάσει πρωτοκόλλου θέση οι προσπάθειες αναζωογόνησης" ---> Δεν είναι θέμα πρωτοκόλλου, είναι θέμα ηθικής, νομίζω.
Τι θα προσφέρεις κάνοντας αναζωογόνηση; Μια παράταση του μαρτυρίου, παράταση των πόνων ή, στην καλύτερη περίπτωση (όταν έχεις φουλάρει τον ασθενή με όλα τα αναλγητικά που διαθέτει η σύγχρονη ιατρική) παράταση μιας κωματώδους ύπαρξης, χωρίς αισθήσεις, επικοινωνία ή αντίληψη. Είναι ανήθικο, είναι άσκοπο, είναι ύβρις αν το καλοσκεφτείς, επέμβαση στη φυσική ροή των πραγμάτων χωρίς να έχεις να προσφέρεις κάτι καλύτερο.

Έχω βρεθεί στη θέση σου πάρα πάρα πολλές φορές και ξέρω ότι είναι μέρος της δουλειάς να αναγκαστείς να αναπτύξεις αντιστάσεις και να αποστασιοποιηθείς από τα συναισθήματα προς τους ασθενείς σου. Όχι ότι τα καταφέρνεις πάντα, αλλά δε γίνεται κι αλλιώς, αν αφήναμε τον εαυτό μας να συνειδητοποιήσει το βάρος του θανάτου και της ανίατης ασθένειας, θα ήμασταν ράκη κάθε μέρα.

Κι ακόμα κι αν έχω τραβήξει δεκάδες "γραμμές" μέχρι σήμερα, δε νομίζω ότι θα καταφέρω να μη συγκλονίζομαι από το θέαμα του σώματος χωρίς ζωή...

agelos said...

Θυμάμαι εκείνο το βράδυ Σαββάτου πριν 2 χρόνια που σε είχα πάρει τηλέφωνο γι'αυτό που είχε γίνει στη Χίο. Comes with the territory, I guess.

GiorgosPap said...

@ Χριστίνα : Αν είναι να παίρνουμε αποφάσεις ζωής και θανάτου βάσει ηθικής τη βάψαμε. Το βάρος θα ήταν πολύ μεγάλο. Αν αυτός ο ασθενής μας παρακαλούσε να του επισπέυσουμε τον θάνατο για να μην υποφέρει; Δεν θα μειώναμε απλώς τον πόνο του; Δεν θα ήταν ηθικό να ελαχιστοποιήσουμε το μαρτύριό του;

Λειτουργούμε στα πλαίσια που ορίζουν τα πρωτόκολλα και μόνο, επειδή κάποιες αποφάσεις πρέπει να λαμβάνονται συλλογικά απο τα σώματα που είναι υπεύθυνα απέναντι στην κοινωνία που μας εντέλλει.

Όχι επειδή δεν έχουμε αρκετα ανεπτυγμένο το κριτήριο του τί είναι ηθικό και τί όχι. Μπορεί και να το έχουμε. Όμως κανένας μας δεν μπορεί και δεν πρέπει να έχει αυτού του είδους τη δύναμη απο μόνος του.

@ Engel: Αν το θυμάμαι λέει; Νομίζω αυτές τις ημέρες μάλιστα κλείνουν δύο χρόνια....

Anonymous said...

Λειτουργούμε στα πλαίσια που ορίζουν τα πρωτόκολλα και μόνο, επειδή κάποιες αποφάσεις πρέπει να λαμβάνονται συλλογικά ----> Το όποιο "πρωτόκολλο" ορίζει τη μη ανάνηψη ενός καρκινοπαθούς τελικού σταδίου είναι προφανές ότι έχει αναπτυχθεί με κριτήριο την ηθικότητα του πράγματος και, φυσικά, τη λογική.

Στο νοσοκομείο που δουλεύω έχω γίνει μάρτυρας και πρωτοκόλλων εντελώς παράλογων και χωρίς νόημα, που ακολουθούνται μόνο και μόνο για τα μάτια του κόσμου και συνεπάγονται κατασπατάληση του δημόσιου χρήματος, γιατί δε βασίζονται σε λογικά και ιατρικά στέρεες αντιλήψεις.

Τέτοια πρωτόκολλα-παρωδίες κάθε σκεπτόμενος γιατρός δεν τα ακολουθεί.